Zbliża się debiut nowego trenera reprezentacji Polski – i przy tej okazji warto zwrócić uwagę na fakt, że gdy my po ostatnim mundialu pożegnaliśmy się z Nawałką, Niemcy, mimo zaliczenia wtopy nieporównanie boleśniejszej (wynik prawie identyczny z Polską, ale przy dużo wyższych oczekiwaniach), jednak pozostawili Loewa na stanowisku. Co skojarzyło mi się z popełnioną prawie równo rok temu notką o średniej długości urzędowania szefów rządu w różnych państwach – nietrudno bowiem zauważyć, że niemieccy selekcjonerzy, podobnie jak kanclerze, utrzymują się na stanowisku dużo dłużej od swoich polskich odpowiedników (notabene od zeszłorocznej notki zmieniliśmy już także premiera). A to z kolei prowadzi do pytania: czy istnieje jakaś korelacja między długością rządzenia państwem i jego reprezentacją piłkarską?

Z jednej strony można oczekiwać, że jakaś będzie – tzw. charakter narodowy powinien mieć podobny wpływ na oba stanowiska, skoro oba są dość porównywalnie eksponowane w mediach i emocjogenne, w obu też przypadkach mamy czteroletni rytm wyznaczający chwile prawdy (wybory i mistrzostwa). Z drugiej strony, zupełnie inne są metody wyboru, pozycja wybieranego (premier jest zazwyczaj liderem partii, natomiast selekcjoner nie musi mieć żadnych wpływów w federacji, często nawet bywa cudzoziemcem) i inne realia, więc korelacja może być nikła.

Żeby sprawę rozstrzygnąć, podobnie jak poprzednio odpaliłem Wikipedię i wziąłem się do liczenia. Podobnie jak poprzednio, pomijałem trenerów tymczasowych (jak również tych, którzy poprowadzili drużynę w nie więcej niż jednym meczu), a odzyskujących posadę po jej utracie liczyłem powtórnie. Lata liczyłem od powstania federacji w danym kraju lub od mianowania pierwszego samodzielnego selekcjonera – w początkach futbolowej historii popularną praktyką było bowiem prowadzenie reprezentacji przez komitet trenerów. W przypadku zamiany selekcjonera na komitet, liczyłem ten komitet jako jedną osobę. W przypadku państw, które na dłużej traciły niepodległość (kraje nadbałtyckie czy bałkańskie), zaczynałem liczenie od jej odzyskania. Dla Wielkiej Brytanii wziąłem dane reprezentacji Anglii.

Dla niektórych państw dane na Wikipedii były niekompletne, więc liczyłem tylko lata, dla których dane były. Często też brakowało informacji o liczbie spotkań rozegranych z danym trenerem, więc uwzględniałem wszystkich, którzy nie byli oznaczeni jako tymczasowi. Oba te niedostatki nie powinny nam jednak znacząco zaburzyć obrazu.

A oto efekty:

Państwo	Lata	Selekcjonerzy	Średni czas pracy (w latach)
Niemcy	110	11	10.00
Andora	22	4	5.50
Dania	110	20	5.50
San marino	32	6	5.33
Luksemburg	85	18	4.72
Kosowo	9	2	4.50
Wielka Brytania	72	16	4.50
Szwecja	110	25	4.40
Finlandia	107	26	4.12
Belgia	114	29	3.93
Szwajcaria	113	29	3.90
Irlandia	49	14	3.50
Norwegia	65	19	3.42
Francja	54	16	3.38
Włochy	108	33	3.27
Czarnogóra	12	4	3.00
Grecja	89	30	2.97
Łotwa	26	9	2.89
Liechtenstein	28	10	2.80
Austria	50	18	2.78
Słowenia	27	10	2.70
Malta	61	23	2.65
Białoruś	26	10	2.60
Bośnia i Hercegowina	26	10	2.60
Chorwacja	28	11	2.55
Cypr	30	12	2.50
Portugalia	40	16	2.50
Węgry	116	48	2.42
Czechy	24	10	2.40
Litwa	28	12	2.33
Słowacja	25	11	2.27
Islandia	72	32	2.25
Hiszpania	98	44	2.23
Holandia	113	51	2.22
Estonia	26	12	2.17
Albania	72	34	2.12
Rosja	26	13	2.00
Mołdawia	27	14	1.93
Azerbejdżan	36	19	1.89
Polska	94	50	1.88
Rumunia	32	18	1.78
Macedonia	25	15	1.67
Armenia	26	16	1.63
Ukraina	26	16	1.63
Bułgaria	94	60	1.57
Gruzja	28	20	1.40
Serbia	24	19	1.26

Ho, ho, ho. O ile w rankingu dla szefów rządu Niemcy mieli peleton tuż za plecami, o tyle tutaj konkurencji nie widać – prawie dwukrotna przewaga nad wiceliderem nie wymaga komentarza. Polska natomiast znowu w ogonie – poprzednio na dziesiątym miejscu od końca, teraz na ósmym. Znowu też wyprzedzamy Rumunię, Ukrainę i Gruzję, znowu w czołówce mieści się Luksemburg, znowu wschód jest generalnie niżej od zachodu… Ale czy to wszystko układa się w jakąś prawidłowość, czy to tylko statystyczne artefakty?

Jest tylko jeden sposób, żeby to sprawdzić – zrobić wykres korelacji liniowej dla obu zestawów danych:

Jak widać, korelacja jest raczej słaba (r = 0.25, a byłoby jeszcze mniej, gdyby wyniku nie podbijały Niemcy, reprezentowane przez osamotnioną kropkę na samej górze), ale zauważalna. Charakter narodowy najwyraźniej faktycznie ma znaczący (choć nie decydujący) wpływ na częstotliwość wymiany kadr na obu, tak pozornie różnych, ale jednakowo kluczowych stanowiskach. Ciekawe, prawda?

I jeszcze dwie liczby na zakończenie: średni czas pracy europejskiego szefa rządu wynosi 2.92 roku, a selekcjonera 2.77, z czego można wyciągnąć wniosek, że łatwiej rządzić państwem niż reprezentacją (aczkolwiek akurat w Polsce obie te średnie są prawie identyczne, co kusi do stwierdzenia, że efekty też). Tak czy owak, Jerzemu Brzęczkowi życzmy w piątkowym meczu (jak i w kolejnych) dużo szczęścia – z pewnością będzie go bardzo potrzebował…